Son zamanlarda benzin tüketiminin neden normalden daha yüksek olduğunu veya aracınızın neden hızını eskisi kadar koruyamadığını merak ediyorsanız, bunun nedeni lastik basıncı olabilir. Bu tarz bir durumda “lastik basınç değeri kaç olmalı?” şeklinde sorular da aklınıza gelebilir. Aracın modeli, lastiğin özellikleri, araç içindeki kişi sayısı, yük durumu ve hava sıcaklığı gibi hususlar, lastik basıncını belirleyen başlıca detaylar arasında yer alır. Bu detaylara dikkat ettiğiniz sürece lastiklerinizi uzun süre boyunca güvenle kullanabilirsiniz.
Lastik hava basıncı en basit tabirle lastiklerin içerisinde bulunan havanın basınç seviyesidir. Aracınızın lastiklerini, otomobil üreticilerinin tavsiye ettiği basınç değerlerine uygun bir şekilde şişirmek, lastik bakımı hakkındaki en önemli konulardan biridir. Lastik hava basıncı tablosu içerisinde belirtilen değerler doğrultusunda şişirilen lastikler hem daha az aşınır hem de sürüş güvenliğine katkı sağlar. Düşük lastik basınçları, frenleme mesafesini doğrudan etkiler. Sürüş esnasında direksiyon tepkilerinin gecikmesine ve yol tutuşunun bozulmasına neden olabilir. Ayrıca lastiklerdeki basıncın düşük olması iki teker arasındaki dengeyi bozarak lastiğin farklı noktalardan aşınmasına yol açabilir. Bu durum lastiğin ömrünün azalmasına ve hatta sürüş esnasında patlamasına neden olabilir.
Karoser ağırlığının ve yük taşıma kapasitesinin az olmasından dolayı otomobil lastik basınç değerleri, arazi araçları veya ticari araçlara kıyasla daha düşük tutulur. Özellikle yeni araçlarda sürücü kapısının iç bölümüne eklenen bilgilendirme etiketine bakarak ideal lastik basınç oranını kontrol edebilmek mümkün olur. Araç kullanma talimatı veya kılavuzu içerisinde de stok lastiğin basınç oranlarından bahsedilir. Çoğu binek otomobilde lastik basınç değerlerinin 32 ile 35 Psi arasında tutulması önerilir. Aracın ağırlığı, araç içindeki kişi sayısı ve lastik ölçüleri gibi detaylara göre bu değerler birkaç Psi daha fazla olabilir.
Aşağıdaki adımları takip ederek aracınızın lastik basıncını kolayca ölçebilir ve eksik havaya sahip lastikleri hızlıca şişirebilirsiniz.
• Lastik basıncını soğukken kontrol etmek, yanlış bir değerle karşılaşmamak için oldukça önemlidir.
• Aracı stop ettikten sonra en az 30-45 dakika kadar beklemek daha iyi sonuç almanızı sağlayacaktır.
• Aracınızı düz bir zemine çektikten sonra sibop kapaklarını tekerlek üzerinden çıkararak kaybetmeyeceğiniz bir köşeye koyun.
• Pompa hortumunu bir veya iki saniye boyunca açık supap gövdesine doğru bastırın. Bunu yaparken lastikten az miktarda hava kaçması doğaldır.
• Manuel veya otomatik lastik pompalarının üzerinde basınç göstergesi vardır. Göstergeye bakarak 1-2 saniye içinde lastik içindeki basınç değerini öğrenebilirsiniz.
• Araç içi lastik pompanız yoksa benzinliklerde bulunan hava dolum aletlerini de aynı amaçla kullanabilirsiniz.
Aracın modeli, ağırlığı, uzunluğu ve karoser yapısı gibi detaylar, lastikler üzerinde oluşacak baskı ile yakından ilişkilidir. Aracın ağırlık merkezi, motorun konumu ve ticari araçlarda olduğu gibi yükleme alanı benzeri hususlar göz önüne alınarak en doğru lastik basınç ayarı belirlenir. Lastik basıncını etkileyen bir diğer konu da lastik ölçüleridir. Lastiğin çap ve enine göre depolayabileceği hava değişebileceği için lastik ölçülerine uygun şekilde hava dolumu yapmak uygun olacaktır. En doğru hava doldurma yönteminin aracın kullanma kılavuzunda belirtilen basınç değerleri olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. Bu verilere ulaşamadığınız durumlarda lastik ebatlarını veya lastik basıncı hesaplama araçlarını referans alarak da doğruya en yakın basınç değerlerini bulabilirsiniz.
Normal kullanımlarda aracın ağırlık dengesi eşit olur. Ancak, yükleme ve yolcu sayısı gibi durumlara bağlı olarak lastik hava basıncının da değiştirilmesi gerekebilir. Trafikte seyreden binek otomobillerin büyük bir çoğunluğu fabrikasyon olarak 195 65 R15 veya 195 60 R15 lastikler ile gelir. İki lastik çeşidinin de hava basıncı birbiri ile aynıdır veya birbirine çok yakındır. Araçta sadece yolcu ve sürücü varsa ve ekstra bir yük bulunmuyorsa 195 65 R15 lastik hava basıncı, ön lastiklerde 34 Psi ve arka lastiklerde de 32 Psi olacak şekilde ayarlanabilir.
Araçta önde iki ve arkada da üç yolcu bulunuyorsa tüm lastikler 34 Psi basınç değerinde doldurulabilir. Araç tam dolulukta ise yani önde iki arkada da üç yolcu ve bagaj varsa ön lastikler 34 Psi arka lastikler de 36 Psi basınç değerlerinde doldurulabilir. Aracın önden çekişli, arkadan itişli veya dört çeker olması, ağırlık dengesini ve sürüş dinamizmini değiştirebileceği için araca özel olarak +/- 1 Psi değeri değişimler de yapılabilir.
Günümüzde özellikle C segmenti araçlarda sıklıkla yer verilen 205 55 R16 lastikler, 16 inç jantlar üzerinde en sık kullanılan lastik modelleri arasında yer alır. Aracın ağırlığına, uzunluğuna ve taşıma kapasitesine göre değişmekle birlikte genellikle 34 Psi ve 38 Psi basınç değerlerinde lastik dolumu yapılması önerilir.
Sürücü ve önde tek yolcu ya da sadece sürücü şeklindeki normal sürüşlerde 205 55 R16 lastik hava basıncı önlerde 36 Psi ve arkalarda 34 Psi şeklinde olmalıdır. Dört kişilik seyahat halinde tüm lastikleri 36 Psi basınç ayarında doldurabilirsiniz. Ön bölümde iki, arka bölümde üç ve bagajda orta ağırlıkta yük olduğu zamanlarda yolculuğunuzun daha güvenli olabilmesi açısından ön lastikler 36 Psi, arka lastikler de 38 Psi şeklinde ayarlanabilir.
Geniş yanaklı lastik olarak da bilinen 225 45 R17 lastikler, 17 inç janta sahip araçlarda sıklıkla kullanılır. Eskiden ağırlıklı olarak premium araç modellerinde yer verilen 17 inç lastikler, günümüzde birçok D segmenti aracın üzerinde standart olarak gelmektedir. Aracın jant ve lastik yanak çapı genişliğine bağlı olarak yol tutuşu üzerinde de önemli artışlar sağlanabilir. Araç ve lastik özelliklerine göre değişmekle birlikte 225 45 R17 lastik hava basıncı 36 ile 40 Psi değerleri arasında olmalıdır.
Ağırlık dengesinin eşit olduğu durumlarda ve dört yolcu ile seyahat ederken tüm lastiklerin basınç seviyesi 38 Psi olarak belirlenebilir. Önde iki kişi ile seyahat durumunda ön lastikler 38 Psi değerinde sabit tutulurken arka lastikler iki kademe düşürülerek 36 Psi değerine getirilebilir. Beş yolcu ve bagaj yüklü durumda ise ön lastikler 38 Psi arka lastikler de 40 Psi basınç seviyesine göre ayarlanabilir.
Aracın ağırlığı ve genişliği arttıkça lastik ölçüleri de genişler. Tıpkı 225 45 R17 lastik modellerinde olduğu gibi 18 inç genişliğe sahip 225 40 R18 lastikler de D ve E segmenti otomobil, spor aracı ve SUV modellerinde sıklıkla tercih edilir. Yeni nesil 225 40 R18 lastik hava basıncı genellikle 38 ile 42 Psi değerleri arasında olacak şekilde ayarlanır.
Sürücü ve yolcu ile sürüşlerde ön lastikler 40 Psi, arka lastikler de 38 Psi basınç değerlerinde doldurulabilir. Dengeli ve 4 kişilik seyahatlerde tüm lastikler 40 Psi seviyesine getirilebilir. Bir üst yük seviyesinde ise arka lastikler 42 Psi, ön lastikler de 40 Psi seviyesinde tutulabilir.
Detaylı lastik basınç tablosu için aracınızın fabrikasyon verilerine de göz atabilirsiniz. Ayrıca aracınızı değiştirmeyi düşünüyorsanız en güncel araçlara ve fırsatlara OtoSOR üzerinden ulaşabilirsiniz.