Otomatik Vitesli Araba Nasıl Kullanılır?

Günümüzde, pek çok kullanıcı araç tercihini otomatik vitesli otomobillerden yana yapsa da halen manuel vitesli araç kullanıcıları epey fazla. Daha önce otomatik vitesli araç kullanmamış kullanıcıların en çok merak ettiği hususlardan biri ise otomatik vitesli araba nasıl kullanılır sorusu oluyor.

Otomatik araba kullanımı ile manuel vitesli araba kullanımı arasındaki farkı merak eden kullanıcılar için hazırladığımız bu içeriğimizde, pek çok önemli konuya değiniyoruz. Sizler de daha önce otomatik vitesli araba kullanımını deneyimlemediyseniz ve bu araçların manuel araçlardan temel farklarını merak ediyorsanız; şimdi aşağıdaki başlıkları inceleyerek otomatik vites araba kullanımı hakkında tüm detayları görüntüleyebilirsiniz.

Vites geçişlerinde sürücü müdahalesi gerektirmeyen şanzıman sistemlerinin tamamına otomatik vites denir. Bu şanzıman tipi vites dişlileri, tork konventörü ve hidrolik kumanda gibi parçalardan meydana gelir.

Otomatik vitesli arabalarda vites sayısı modelden modele değişiklik gösterebilir ancak temel vitesler her zaman aynıdır. Otomatik vitesli arabalarda bulunan temel vitesler şunlardır:

P (Park Etme): Yolculuğunuz sonlandığında ve arabanızı park etmeniz gerektiğinde kullanmanız gereken vitesi ifade eder.

R (Geri Gitme – Reverse): Aracınızı geriye doğru hareket ettirmek istediğinizde kullanmanız gereken vitesi ifade eder.

N (Boşa Alma - Neutral): Aracınızı boşa almak istediğinizde kullanmanız gereken vitesi ifade eder.

D (Sürüş - Drive): Aracınızı ilerletmek istediğinizde kullanacağınız vitestir. Otomatik vites sisteminde seyahat sırasında hızınız arttıkça, vites sistemi uygun vites derecesini kendisi ayarlayabilir.

Otomatik vitesler üzerindeki harfler hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak isterseniz, Otomatik Vites Üzerindeki Harfler ve Anlamları isimli içeriğimizi inceleyebilirsiniz. 

Otomatik vitesin temel işlevlerini anladıktan ve vites üzerindeki temel harflerin ne ifade ettiğini öğrendikten sonra, araç kullanmayı bilen biri için geriye çok da zor bir işlem kalmamıştır. Otomatik vitesli araba kullanımı manuel vitesli araba kullanımına kıyasla farklı olsa da kolaylıkla öğrenilebilir. Aşağıdaki başlıkları inceleyerek otomatik vites araba nasıl kullanılır sorusunun yanıtını adım adım görüntüleyebilirsiniz.

Otomatik vitesli araba nasıl kullanılır sorusuna yanıt verirken değineceğimiz ilk husus, otomatik vitesli araçların nasıl çalıştırılacağıdır.

Otomatik vites sisteminde, motorla bağlantıyı kesme görevini üstlenen bir debriyaj bulunmaz. Bu sisteme ek olarak, araçtaki tork konvertörü vites kullanımıyla birlikte doğrudan devreye girer. Tork konvertörlerinin temel görevi, motordan gelen gücü doğrudan şanzımana iletmektir. Yani bu işleyiş sonucunda araç motorunun gücü debriyaj kullanımına ihtiyaç duyulmaksızın doğrudan teker sistemine aktarılır. Bu çalışma sistemi, otomatik vitesli araba nasıl çalıştırılır sorusunu yanıtlamadan önce mutlaka aktarılması gereken bir bilgidir.

Otomatik vitesli arabayı çalıştırmak için aşağıdaki adımları takip etmeniz gerekir:

Adım 1: Öncelikle aracı, alışkanlıklarınıza ve sürüş güvenliğine uygun olarak ayarlayın. Ehliyet kemerinizi takın ve koltuk mesafenizi hem rahat olabileceğiniz hem de reflekslerinizi rahatça kullanabileceğiniz düzeyde ayarlayın.

Adım 2: Sağ ayağınızı fren pedalına yerleştirin, pedalı aşağı itin ve anahtarınızı saat yönünde çevirerek ya da start düğmesine basarak çalıştırın.

Adım 3: Ayağınızı fren pedalında tutmaya devam ederek, ileriye doğru gitmek istiyorsanız vitesinizi “D” harfine; geriye doğru gitmek istiyorsanız ise vitesinizi “R” harfine getirin.

Adım 4: El frenini indirin. Böylelikle aracınız hareket etmeye uygun hale gelecektir.

Adım 5: Aracınızı hareket ettirmeden önce mutlaka çevreyi kontrol edin. Hareket etmeden önce çevrenizde hiçbir kör nokta bulunmadığından emin olun.

Adım 6: Ayağınızı yavaşça fren pedalından kaldırın. Bu hareket sonrasında aracınız hareket etmeye başlayacaktır. Çevrenize dikkat ederek gaz pedalına basın ve aracınıza hız kazandırın. Otomatik vitesli araçlarda hızlandıkça vites artırmanız gerekmeyecektir. Otomatik vites sitemi, vites geçişlerini otomatik olarak sağlar.

Yukarıdaki 6 adımdan da anlaşılabileceği üzere otomatik vitesli arabaları çalıştırmak ve kullanmak, manuel araçlarla neredeyse aynıdır. Yalnızca minimal farklar söz konusudur.

Otomatik vitesli aracınızla yokuş inerken en çok önerilen şey, vitesi sabitlemektir. Böylelikle freni fazlaca kullanmanıza gerek kalmayacaktır. Vitesi sabitlemediğiniz takdirde, artan teker dönüş hızıyla birlikte vitesiniz de yükselecek ve dolayısıyla hızlanmanızın önünde bir engel kalmayacaktır.

Otomatik vitesli arabayla yokuş çıkmak bir hayli kolaydır. Gaz pedalına bastıkça hızınız artacak ve vitesiniz otomatik olarak değişecektir. Bu sebepten, gerekli gördüğünüz ölçüde gaz pedalına basarak aracınızın hızını artırabilirsiniz.

Ayrıca otomatik vitesli araçların önemli bir çoğunluğunda geri kaymayı önleyen bir sistem bulunduğundan, bu araçlarla yokuşlarda durmak da kolaylaşır. Trafik gibi durumlar sebebiyle yokuşta durmanız gerektiğinizde, çok zorlanmadan bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz.

Otomatik vitesli aracınızı kullanırken aracınızı geriye hareket ettirmek istediğinizde yapmanız gereken tek şey, vitesinizi “R” harfine ayarlamaktır. Bu işlemi gerçekleştirdikten sonra aracınızı geriye doğru hareket ettirebilirsiniz.

Elbette aracınızla geriye doğru manevra yaparken dikkat etmeniz gereken hususlar bulunur ancak bunlar yalnızca otomatik vitesli otomobillere özel değildir. Geriye manevra yapmadan önce aracınızın ileriye doğru hareket etmediğinden emin olmanız, aracınızdaki sistemlerin zarar görmesini önlemek açısından bir hayli önemlidir. Ayrıca geriye doğru manevra yapmadan önce mutlaka etrafınızı kontrol etmeli ve güvenli bir manevra yaptığınızdan emin olmalısınız.

Otomatik vitesli aracınızı park etmek için aracınızın hareketini öncelikle tamamıyla durdurmalı ve vitesinizi “P” harfine ayarladıktan sonra el freninizi çekmelisiniz. Böylelikle aracınızı park haline alabilirsiniz.

Otomatik vitesli arabaların en büyük avantajları, kullanıcılara sağladıkları sürüş kolaylığıdır. Debriyaj sistemini ortadan kaldıran otomatik vites, kullanıcılara özellikle İstanbul gibi trafiğin yoğun olduğu şehirlerde büyük bir kolaylık sağlar. Otomatik vites sistemi sayesinde kullanıcıların hızlanmak ya da yavaşlamak için vites değiştirmesine gerek yoktur.

Otomatik vitesli araç kullanımının avantajlarını şu şekilde özetlemek de mümkündür:

•   Özellikle şehir içi trafikte manuel vitesli arabalarla kıyaslandığında otomatik vitesli arabalar belirgin bir konfor avantajına sahiptir.

•   Yokuş ve rampa gibi alanlarda otomatik vitesli arabaların kontrolü, manuel vitesli arabalara kıyasla çok daha kolaydır.

•   Otomatik vitesli arabalarda vites geçişi, manuel arabalarda olduğu kadar hissedilmez. Bu, araç kullanıcısının yola tamamıyla odaklanabilmesini sağlar.

•   İkinci el pazarında otomatik vitesli arabalar daha fazla tercih edilir. 

Kullanıcılar, yeni bir araç satın alırken yalnızca kullanım kolaylığı gibi hususları göz önünde bulundurmaz. Satın aldığı araçla ilgili pek çok parametre, kullanıcıların kararını doğrudan etkiler. Bu parametrelerden biri ve belki en önemlisi, satın aldığı araç modeli ya da tipini 2. El pazarında ne kadar çok tercih edildiğidir. 

Otomotiv Distribütörlüğü Derneği verilerine göre; 2021 yılında satılan her 4 araçtan 3’ünün otomatik vitesli olduğu anlaşılmaktadır. Sıfır araç satın alımında otomatik vitesli araç modellerinin bu denli tercih ediliyor olması, elbette ikinci el araba pazarına da yansımaktadır. Günümüzde gerek sıfır araç satın alımında gerekse de ikinci el araç satın alımında pek çok kullanıcı tercihini ikinci el araçlardan yana yapmaktadır. Aşağıda, Otomotiv Distribütörlüğü Derneği’nin sunduğu verileri görüntüleyebilirsiniz.

Kaynak: Otomotiv Distribütörleri Derneği 5 Ocak 2022 Basın Bülteni