Soğuk Havalarda Araç Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Soğuk kış ayları, araç kullanımı ve araç bakımı konusunda özel önlemler almayı gerektirir. Motor performansından lastik basıncına kadar pek çok unsuru doğrudan etkileyen soğuk havalarda, güvenli ve sorunsuz bir sürüş için dikkat edilmesi gereken unsurlara uygun davranılması önemlidir.

Soğuk havalarda araba motorunu çalıştırdıktan sonra genellikle fazla beklemeye gerek yoktur. Eski tip araçları uzun süre ısıtmak gerekebilse de yeni nesil araçlarda motoru 1-2 dakika çalıştırmak yeterlidir. Kısa süreli çalıştırma sonrası düşük devirde sürüş yapmak motoru güvenle ısıtmaya yardımcı olur. 

Kışın araba çalıştırırken aracın yakıt tipinin çalıştırma sürecine etki ettiğini unutmamak gerekir. Benzin, dizel ve LPG yakıt tipleri arasında motorun en çabuk ısınmasını sağlayan benzindir. İkinci sırada ise dizel motorlar gelir Soğuk havada dizel araç çalıştırma süreci ise biraz daha uzun olabilir. Dizel motorun tamamen ısınması ve güvenli sürüş için 3-4 dakika beklemek yeterli olacaktır. LPG’li araçlarda ise aracın önce benzin modunda çalıştırılması ve ideal sıcaklığa ulaştıktan sonra LGP’ye geçirilmesi önerilir.

Buzlu yollarda araç kullanırken hem dikkatli olunmalı hem de gereken önlemler alınmalıdır. Ani frenler, hızlı manevralar veya yüksek hız, aracın kaymasına neden olabileceğinden buzlu yollarda daha düşük hızlarda ilerlenmelidir. Yokuşlarda ve virajlarda da dikkatli olmak gerekir. Aracın hızını sabit tutmak, yavaş ve kontrollü frenler yapmak güvenli bir yol tutuşu sağlar. Kış lastikleri özellikle buzlu ve karlı yollarda daha iyi bir yol tutuşu sunduğundan mutlaka kış mevsimi ile beraber kullanılmaya başlanmalıdır.

Soğuk hava, akü performansını olumsuz etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Düşük sıcaklık akü içerisindeki kimyasal reaksiyonları yavaşlattığından soğuk havada akü performansı düşer. Aküsü eski olan araçlarda soğuk havalarda geç çalışma sorunu meydana gelebilir. Soğuk havalarda yola çıkmadan önce akünün şarj durumunu kontrol etmek ve düzenli olarak bakımını yaptırmak önemlidir. Soğuk havada aracı çalıştırmada zorluk yaşanıyorsa akünün de kontrol ettirilmesi önerilir.

Kış aylarında araç uzun süre kullanılmadığında akünün tamamen boşalması söz konusu olabilir. Soğuk hava koşullarında araç kullanılmayacak olsa bile kötü bir sürprizle karşılaşmamak için 2-3 gün arayla 5-10 dakikalık süre boyunca çalıştırılmalıdır. Kışın araba çalıştırmak hem aküyü hem de motor parçalarını korur. Aracın kısa süre çalıştırılması, motor yağının sistem içinde dolaşarak donmayı önlemesine yardımcı olur. Bu şekilde aracın uzun süre park hâlinde kalması nedeniyle meydana gelebilecek sorunlar azalır.

Buzlu yollarda araç kontrolünü sağlamak zor olabilir. Eğer aracınız kaymaya başladıysa kayma yönüne doğru yavaşça direksiyon çevrilmeli ve ani fren yapmaktan kaçınılmalıdır. Kaymayı önlemek için yavaş hareket edilmeli ve ani hamlelerden kaçınılmalıdır. Araç kayarken frene basmak, kaymayı daha da kötüleştirebileceğinden gaz ve fren pedallarına nazikçe dokunarak araç hızı kontrol altında tutulmalıdır.

Çalıştırıldıktan sonra motorun ısınması için birkaç dakika rölantide beklemek çoğu zaman yeterlidir. Modern araçlarda motorlar hızlı ısındığı için uzun süre beklemeye gerek kalmaz. Eğer motorun tamamen ısınmasını istiyorsanız aracı çalıştırıp düşük devirde ilerleyerek motoru daha hızlı ve verimli bir şekilde ısıtabilirsiniz.

Araba henüz soğukken kalorifer açılırsa motor tam ısınmadan ısı üretmeyeceğinden verimli bir araç içi ısıtma gerçekleşmeyebilir. Araba soğukken kalorifer çalıştırılabilir ancak yüksek sıcaklıkta bir ısıtma deneyimi yaşanmak isteniyorsa motorun belirli bir sıcaklığa ulaşmasını beklemekte fayda vardır. Aracın hızlıca ısınması için motor ısındıktan sonra kaloriferi açmak daha mantıklıdır.

Soğuk hava koşullarında aracınızı korumak için doğru park etme yöntemleri önemlidir:

1. Güneş gören yerlere park edilen araçlar daha çabuk ısınır. Kuzey yönüne bakan araçlar ise daha fazla soğur. Bu nedenle motorun güney yönüne bakması önerilir.

2. Rüzgâr motorun soğumasına neden olur. Binaların veya ağaçların rüzgârı kestiği alanlara park etmek, motorun daha sıcak kalmasına yardımcı olur.

3. Buzlu zeminde lastiklerin altına kauçuk veya karton koymak, donmayı ve kaymayı önler.

4. Soğuk havalarda el freni çekili bırakıldığında fren balataları donarak hareket edemez hâle gelebilir. Bu nedenle, aracı park ettiğinizde el freni yerine viteste bırakmak daha güvenli olabilir.

Soğuk havalarda LPG'li araçların çalıştırılması bazen zor olabilir. LPG’li araçların soğukta öncelikle benzin modunda çalıştırması motor ısındıktan sonra LPG moduna geçirilmesi faydalı olacaktır. Otomatik geçişli bir LPG sistemi tercih ediliyorsa, kış aylarında geçiş için önerilen sıcaklık ayarında düzenleme yapılması gerekir. Eğer otomatik geçiş erken yapılırsa motora soğuk su gelir ve bu da LPG regülatörünün donmasına neden olabilir. Aracın benzin modunda stop edilmesi de bir sonraki çalıştırmayı kolaylaştırır.

Koruyucu kılıflar camın buz tutmasını önlemek için kullanılabilir. Aracı kapalı veya korunaklı bir alana park etmek, camların donmasını büyük ölçüde engeller. Cam yüzeylere düzenli olarak uygulanan silikon spreyler de camın nemle temasını azaltarak donmayı önleyebilir. Cam silecek suyu haznesine kışa uygun bir antifrizli cam suyu ekleyerek cam temizleme işlemini kolaylaştırmak mümkündür.

Yokuş aşağı düşük viteste inmek, araç hızını kontrol etmeyi kolaylaştırır. Düşük vitesle iniş motor frenini devreye sokar ve bu da fren yapma gereksinimini azaltarak kayma riskini düşürür. Buzlu yollarda ani frenlerden kaçınmak, aracın kaymasını önlemek için gereklidir. Karlı yokuşlarda yavaş hız ve kontrollü manevralar güvenliği sağlar.

Bu sorun genellikle düşük sıcaklıkların motoru yavaşlatmasından kaynaklanır. Soğuk hava motor yağı ve akü performansını olumsuz etkileyerek çalışmayı zorlaştırabilir. Dizel araçların motoru soğuk hava bujileri ile donatılmamışsa benzinli araçların motorlarına kıyasla daha uzun sürede çalışabilir. Aracın geç çalışması soğuk hava koşullarına uygun motor yağı ve performanslı akü kullanımı ile önlenebilir.

Benzin düşük sıcaklıklarda donmaya karşı daha dirençli olsa da aşırı soğuk iklimlerde bazı sorunlara yol açabilir. Benzinin donma noktası içerisindeki katkılara ve benzinin oktanına göre -45°C ile -100°C aralığında olabilir. Bu nedenle benzinin günlük yaşamda donması mümkün değildir. Ancak düşük sıcaklıklarda, yakıt deposunda veya hatlarında birikmiş olan su buharı donabilir. Bu donma, yakıt akışını engelleyerek motorun çalışmasını zorlaştırabilir. 

Bu sorunun önüne geçmek için:

● Depoyu dolu tutmak: Yakıt deposunda boşluk bırakmak, nem birikme riskini artırır.

● Yakıt katkıları kullanmak: Antifriz özelliği taşıyan katkılar, yakıt hattındaki donma riskini azaltabilir.

● Düzenli bakım yapmak: Özellikle kış öncesinde yakıt sisteminin bakımı, aşırı soğuklarda karşılaşılabilecek sorunları en aza indirir.

Bu önlemler sayesinde, çok soğuk iklimlerde bile benzinin donmaya bağlı sorunları en aza indirilebilir ve kış aylarında aracınız ile güvenli sürüş keyfini çıkarabilirsiniz.