Atmosferik Motor Nedir? Nasıl Kullanılır?

Atmosferik motor, herhangi bir güç artırıcı sistem olmadan yalnızca doğal hava basıncını kullanarak çalışan içten yanmalı bir motordur. Turbo veya süperşarj gibi ekstra donanımlar olmadan çalışan bu motorlar, aracın performansını artırmak için yüksek basınca ihtiyaç duymaz. Daha sade bir yapıya sahiptir. Yüksek performans veya hız beklentisi olan kullanıcılar için sınırlı bir güç sunsa da dayanıklılığı nedeniyle sık tercih edilen bir motor türüdür.

Motor, çalışma prensibi atmosfer basıncını kullanmaya dayalı olduğu için bu ismi almıştır. Araçta performans artırma amacı güdülmediğinde, atmosferik motorlar doğal ve akıcı bir sürüş deneyimi sunar. Özellikle düşük hızlarda daha hassas bir tepki verir.

Atmosferik motor, diğer içten yanmalı motorlardan farklıdır. Performans ve dayanıklılık açısından en iyi verimi almak için aşağıdaki püf noktalara dikkat edilmelidir:

● Gaz pedalına basıldığında motor hızlı tepki verir ancak düşük hızlarda fazla güç üretemeyebilir. Ani hızlanmalardan kaçınılmalı, gaz pedalına kademeli olarak basılmalıdır.  

● Bu motorlar en iyi performanslarını orta-yüksek devirlerde gösterir. Hızlanma gerektiğinde daha yüksek devirlere çıkarak motorun verimliliğinden yararlanmak mümkün olur.

● Klima, özellikle düşük motor hacimli atmosferik motorlu araçlar söz konusu olduğunda gücü etkileyebilir. 

● Hızlanmak için doğru vites geçişi yapılması önemlidir. Vites küçültmek ve yüksek devirlere çıkmak motorun gücünü ve hızlanmasını olumlu etkiler. 

Atmosferik motoru güçlendirmek isteyen sürücüler farklı yöntemler deneyebilir. Herhangi bir yöntemin ve/veya değişiminin mutlaka alanında uzman teknisyenler tarafından yapılması gerekir. 

1. Yüksek akışlı bir hava filtresi, motorun aldığı oksijen miktarını artırarak yanma verimliliğini sağlar ve motorda güç artışı yaratabilir.

2. Performans egzoz sistemleri, egzoz gazlarının daha hızlı tahliye edilmesini sağlar. Genişletilmiş boru çapı gibi değişiklikler gaz akışını hızlandırarak motorun daha verimli çalışmasına katkıda bulunur.

3. Gaz kelebeğinin çapını artırmak motora daha fazla hava alınmasını sağlar bu da daha yüksek güç üretimine olanak tanır.

4. Yüksek performanslı bir emme manifoldu, motorun yanma için daha fazla hava çekmesine olanak tanır ve güç artışını destekler.

5. Atmosferik motor performans artırma amacı ile ECU ayarlarının optimize edilmesi denenebilir. Bu sayede motorun hava-yakıt karışımını daha verimli kullanmasını sağlanarak belirgin bir performans artışı elde edilebilir.

1.6 atmosferik motor güçlendirme veya 1.4 atmosferik motor güçlendirme gibi işlemlerinin araca ve motora özel yapılması gerektiği unutulmamalıdır. Bu tür işlemler araç performansını etkilediğinden mutlaka uzmanlar tarafından gerçekleştirilmelidir. 

Araç satın almak isteyenlerin en çok merak ettiği konulardan biri de atmosferik motor ile turbo motor farkı. Atmosferik motorlar doğal hava basıncıyla çalışırken turbo motorlar ek bir hava sıkıştırma sistemi ile daha fazla güç üretir. Turbo motorlar düşük devirlerde yüksek tork sağlarken atmosferik motorlar yüksek devirlerde daha dengeli bir güç sunar. Araç performansını etkileyen faktörler açısından turbo motorlar yüksek performans sağlasa da atmosfer basıncıyla çalışan motorlar daha güvenilirdir.

Farklı motor tipleri arasından tercihte bulunulacağı zaman her motor tipi özelinde değerlendirmenin çift yönlü yapılması gerekir. Atmosferik motor avantajları ile uzun süreli kullanım deneyimi isteyenlere hitap eder. Atmosferik motor dezavantajları arasında ise performans yer alır. Turbo motor ile kıyaslandığında atmosferik motorlar daha düşük performansa sahiptir. Her iki motorun sunduklarına göre bir seçim yapmak isteyenler için atmosferik motor avantajları ve dezavantajları:

● Turbo veya süperşarj gibi karmaşık güç artırıcı sistemlere sahip olmadığından daha basit ve dayanıklıdır. Sistemin basit olması arıza yapma olasılığını azaltır.

● Turbo gecikmesi bulunmadığı için gaz pedalına basıldığında anında tepki verir.

● Turbo sistemlerdeki ek parçalar olmadığından bakım ve onarım süreçleri daha basittir. Dolayısıyla bakım maliyeti düşer.  

● Turbo sistemlerdeki gibi yüksek basınç riskine sahip olmadığından uzun ömürlü ve güvenilir bir performans sağlar.

● Aynı hacimdeki turbo motorlara göre daha az güç ürettiklerinden yüksek performans beklentisi olan kullanıcılar için dezavantajlı olabilir.

● Daha yüksek performans elde etmek için daha büyük silindirlere ihtiyaç duyduklarından genellikle turbo motorlara göre daha fazla yakıt tüketirler.

● Yüksek irtifalarda atmosfer basıncı azaldığında güç kaybı yaşayabilir. Turbo motorlar ise yüksek irtifalarda bile hava alımını telafi ederek sabit bir performans sunar.

Dayanıklılık ve düşük bakım maliyetleri sunan birçok araç modelinde kullanılan bu motorlar, sadelikleri ve uzun ömürlü olmaları sayesinde birçok markanın tercihidir. Bu motorları kullanan bazı popüler araçlar:

● Honda Civic: Özellikle 1990’lardan 2010’lara kadar üretilen eski model Civic’lerde atmosferik seçenekler yaygındır. Yeni model Civic’lerde de atmosferik seçenek bulunur. Honda’nın VTEC teknolojisinin kullanıldığı bu motorlar, yüksek devirde sağladığı güç ile öne çıkar ve sürüş keyfini artırır.

● Mazda MX-5 Miata: Mazda’nın popüler Roadster modeli olan MX-5 Miata, atmosferik motorun sunduğu yüksek devir gücünü hafif bir araç yapısıyla birleştirir. Hafif yapısı ve motoruyla MX-5 Miata, en güçlü 1.6 atmosferik motor ile sunulan araçlar arasındadır

● Toyota Corolla: Toyota’nın güvenilirlik ve uzun ömürlülük konusunda ün yapmış modeli olan Corolla, dayanıklı motorları ile bilinir. Özellikle 1.6 ve 1.8 litrelik motor seçenekleri, Corolla’nın uzun vadeli kullanım isteyen kullanıcılar için güvenilir bir seçenek olmasını sağlar.

● Jeep Wrangler: Jeep Wrangler, dayanıklılık ve arazi yetenekleriyle öne çıkan bir SUV’dir. Çeşitli atmosferik motor seçenekleriyle sunulan Wrangler, özellikle zorlu arazi koşullarında güvenilir bir performans sergiler.

● Subaru Impreza: Subaru’nun dört çeker sistemine sahip olan Impreza modeli, atmosferik seçeneği bulunan araçlardan biridir. Zorlu hava koşullarına uyum sağlayan model, dayanıklılığı ile bilinir.

● Fiat Egea: Türkiye'de üretilen Fiat Egea’nın 1.4 litrelik atmosferik motor seçeneği, ekonomik ve dayanıklı bir motor arayan kullanıcılar için uygun bir alternatiftir.

1.4 litrelik atmosferik motorlu bir araç kullanırken doğru devirlerde sürüş yapmak önemlidir. Bu motorlar sınırlı tork sunduğundan aracın performansını artırmak için motorun ideal devir aralığında kullanılmasına özen gösterilmelidir. Hızlanma gerektiğinde daha yüksek devirlerde sürüş yapmak, motorun daha verimli çalışmasına katkı sağlar.

Bu motorlar en iyi 2000-4000 devir aralığında kullanıldığında verimli olur. Şehir içinde düşük hızlarda 2000-3000 devir arasında kullanmak yakıt tüketimini düşürür. İdeal hızlanma sağlamak için 3000-4000 devir aralığında sürüş yapılması önerilir. Atmosferik motor yüksek devir performansı motorun hacmine göre değişebileceğinden aracın kullanım tavsiyelerine uyan devir aralıklarında sürüş yapılması önerilir.